Áp dụng chữ ký số: Tiện lợi nhưng chưa tiện dụng

Một trong những thế mạnh của phương thức làm thủ tục hải quan điện tử (TTHQĐT) là công nhận các chứng từ điện tử. Tuy nhiên, việc áp dụng chữ ký số vẫn bộc lộ những điều chưa tiện dụng khi triển khai mở rộng tại các cục và chi cục hải quan.


Việc sử dụng chữ kí trong thủ tục hải quan điện tử đảm bảo tính xác thực các đối tượng tham gia trực tuyến
Chữ ký số là dạng chữ ký điện tử, dựa trên công nghệ mã khóa công khai. Mỗi người dùng phải có một cặp khóa: Khóa công khai và khóa bảo mật. Khóa công khai dùng để thẩm định chữ ký số, xác thực người tạo ra chữ ký số. Khóa bảo mật dùng để tạo chữ ký số.
Nhiều tiện ích
Chu ky so được áp dụng nhằm xác thực, đảm bảo an ninh, an toàn cho giao dịch trên internet. Nó giải quyết toàn vẹn dữ liệu và là bằng chứng chống chối bỏ trách nhiệm trên nội dung đã ký, giúp DN yên tâm với giao dịch của mình.
Nhiều DN khi triển khai áp dựng chữ ký số trong giao dịch của mình đều có chung nhận định: Chữ ký số giúp DN tiết kiệm được thời gian, chi phí. DN không phải trực tiếp đem chứng từ đến các cục hải quan để nộp theo quy định mà thao tác ngay trên mạng internet. Quy trình này được thực hiện nhanh chóng, giảm thiểu thời gian và công sức đi lại của DN và phát huy tác dụng trong nhiều mô hình DN.
Còn về phía hải quan, việc sử dụng chữ kí trong thủ tục hải quan điện tử đảm bảo tính xác thực các đối tượng tham gia trực tuyến; Dữ liệu mang tính chính xác và bảo mật cao, tránh được tình trạng giả mạo truyền thông tin tờ khai vì các chữ ký số này đã được chứng thực bởi tổ chức cung ứng dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng.
Vẫn chưa tiện dụng
Theo phản ánh của các DN triển khai áp dụng chữ ký số trong thủ tục hải quan điện tử, thực tế khai báo dữ liệu có sử dụng chữ kí số thường chậm hơn so với khai báo không sử dụng chữ kí số vì sự cố nghẽn mạng đường truyền. Cá biệt có ngày DN không lấy được phản hồi khi truyền dữ liệu chữ kí số.


Nên thay đổi mô hình tiếp nhận dữ liệu sử dụng chữ ký số, đối với những cục hải quan có lưu lượng dữ liệu lớn, nhiều tờ khai.
Khi xảy ra sự cố như vậy, DN lập tức thông báo lại cho cơ quan Hải quan nơi mình làm thủ tục. Tuy nhiên, ngay lúc đó cán bộ hỗ trợ tại đơn vị hải quan cũng không xác định được tình trạng thông tin khai báo của DN đã được xử lí như thế nào mà phải nhờ tới sự hỗ trợ của Cục Công nghệ thông tin và Thống kê Hải quan, Tổng cục Hải quan. Nguyên nhân là do chữ kí số của DN sau khi truyền đi phải thông qua cổng tiếp nhận tại TCHQ để tiếp nhận, kiểm tra tính hợp lệ của chữ kí số và lưu trữ tạm tại máy chủ của TCHQ sau đó mới truyền xuống hải quan địa phương. Ngược lại, khi hải quan địa phương phản hồi những tờ khai có chữ kí số cho DN, hệ thống lại phải truyền ngược tờ khai lên TCHQ để gắn chữ kí số của TCHQ sau đó mới phản hồi cho DN qua cổng của TCHQ.
Những trường hợp như thế, Hải quan địa phương không thể chủ động hỗ trợ DN, dẫn đến mất nhiều thời gian để hoàn thành thủ tục cho tờ khai hải quan.
Về lâu dài, để tạo thuận lợi cho việc hỗ trợ triển khai chữ ký số, theo đại diện một số cục hải quan địa phương, nên phân quyền cho hải quan địa phương được truy cập vào hệ thống tiếp nhận nhằm chủ động trong việc hỗ trợ DN thực hiện thủ tục hải quan điện tử có sử dụng chữ kí số.
Phân công cụ thể cán bộ công chức hỗ trợ cho mỗi đơn vị, để các đơn vị chủ động trong việc liên hệ và có trách nhiệm hỗ trợ khi DN gặp sự cố, vướng mắc trong việc khai báo thủ tục hải quan điện tử có sử dụng chữ kí số…
Còn về trước mắt, nên thay đổi mô hình tiếp nhận dữ liệu sử dụng chữ kí số, đối với những cục hải quan có lưu lượng dữ liệu lớn, nhiều tờ khai, nên cho phép hải quan địa phương tiếp nhận dữ liệu có chữ kí số nhằm hạn chế việc tắc nghẽn đường truyền, đồng thời tăng tính chủ động trong việc xử lý, hỗ trợ DN khai báo. Bên cạnh đó, cũng cần đầu tư tăng băng thông, dung lượng đường truyền giữa hải quan địa phương và Cục Công nghệ thông tin và Thống kê Hải quan để tạo thuận lợi cho các DN trong việc truyền dữ liệu khai báo.


Nguồn: dddn.com.vn