Giải đáp những thắc mắc về bệnh gai cột sống
Giải đáp những thắc mắc về bệnh gai cột sống
Có rất nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi hiện nay đang mắc các bệnh về xương khớp như viêm khớp, viêm đa khớp, thoát vị đĩa đệm, vôi hóa cột sống, thoái hóa cột sống, thoái hóa đốt sống cổ và gai cột sống, một căn bệnh ảnh hưởng rất lớn tới cột sống, gây đau nhức, khó khăn trong vận động cơ thể. Hậu quả là vậy, nhưng nguyên nhân thì không có nhiều người được biết và vẫn còn những thắc mắc rất mơ hồ như: gai cột sống do dư thừa canxi nên sinh gai đúng ko? vậy cần phải kiêng khem các thực phẩm chứa nhiều canxi? Tất cả những thắc mắc đó, xin được giải đáp bởi bác sĩ Tăn Hà Nam Anh- Giảng viên chấn thương chỉnh hình ĐH Y Dược TP.HCM.
- Hỏi : Tại sao cột sống có gai thưa BS ?
- Đáp : Khi cơ thể trưởng thành đến một giai đoạn nào đó sẽ lão hoá, “gai” chính là quá trình lão hoá tự nhiên của khớp, hay nói cách khác bệnh gai cột sống chính là bệnh thoái hoá các khớp. Gai thường xuất hiện ở đốt sống cổ và thắt lưng, vì hai bộ phận này hoạt động nhiều nhất, nên dẫn đến tình trạng khớp thoái hoá nhanh.
- Hỏi : Đối tượng nào thường bị gai cột sống ?
- Đáp : Thường sau 45 tuổi, người ta dễ mắc bệnh gai cột sống. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào yếu tố môi trường và gia đình. Nếu trong gia đình có người thân bị gai cột sống thì sẽ có nguy cơ cao khớp bị thoái hoá sớm hơn. Yếu tố môi trường chính là công việc, nếu những người phải làm việc có khuân vác nặng, ngồi nhiều, đứng nhiều…thì cũng dễ bị bệnh hơn. Khảo sát đối tượng vận động viên thì cũng cho thấy, vận động viên cử tạ bị thoái hoá cột sống nhanh hơn do phải nhấc vật nặng, trọng lượng đè lên cột sống làm cột sống nhanh mòn và yếu đi. Ngoài ra, bệnh thường gặp ở người cao tuổi khi cột sống bắt đầu thoái hoá với tuổi già và thường có nhiều ở nam giới hơn nữ giới. Tuy nhiên, nữ giới tuổi mãn kinh cũng hay bị gai cột sống hơn.
- Hỏi : Triệu chứng của bệnh là gì thưa BS ?
- Đáp: Triệu chứng thường gặp khiến người bệnh phải đi khám là đau thắt lưng, đua vai hoặc cổ, lan xuống cánh tay, tê tay…đôi khi làm giới hạn vận động ở cổ, vai, thắt lưng. Phần lớn gai cột sống gây đau là do tiếp xúc với dây thần kinh hoặc các xương đốt sống khi cử động, nó tương tự như triệu chứng của vôi hóa cột sống, thoái hóa hay thoát vị đĩa đệm, do đó, nếu thấy các triệu chứng này hãy tới gặp bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán bệnh.
- Hỏi : Có phải những cái gai chính là nguyên nhân gây đau và cần phải “nhổ” chúng đi ?
- Đáp : Nhiều người cho rằng những cái gai này đâm vào cột sống nên gây đau, nhưng trên thực tế, bản thân gai không gây đau, đau là do hệ thống cơ và dây chằng bị yếu Hiện không có thuốc nào có thể làm tiêu những cái gai này đi và cũng không cần “nhổ” chúng đi. Gai chỉ là biểu hiện của thoái hoá khớp hơn là nguyên nhân gây đau. Ví dụ, đau vùng gót chân một thời gian dài mới chụp thấy gai, nhưng nhiều người bị ám ảnh cái gai này và đòi phải mổ cắt gai. Thực ra gai chỉ là do lắng tụu canxi trên cân gan chân bị viêm lâu ngày. Nhưng một khi đã ghim ý nghĩ gai trong đầu thì nếu BS chưa mổ lấy đi thì chưa an tâm và cứ bị đau kéo dài.
- Hỏi : Dân gian cho rằng, khi bị gai cột sống thì khôgn nên ăn thức ăn giầu canxi, điều này đúng không ?
- Đáp : Quan niệm này sai lầm không có cơ sở khoa học. 90% canxi khi ăn vào đều được thải ra đường phân, chỉ có là 10% được hấp thụ. Ngoài ra, lượng canxi trong máu được kiểm soát rất chặt chẽ, không để tăng lên quá mức hoặc giảm quá mức. Điều này cho thấy, ăn nhiều canxi không ảnh hưởng, không làm gai mọc nhiều hơn.
- Hỏi : Vậy, khi bị gai cột sống thì cần làm gì để giảm đau ?
- Đáp : Tập vật lý trị liệu là biện pháp hữu hiệu giúp tăng cường sức khoẻ cho cơ và dây chằng, giữ cho cột sống luôn vững chắc, khoẻ thì sẽ khôgn đau nữa. Thật ra, vật lý trị liệu là những động tác thể dục mà thôi, nhưng yêu cầu phải tập đúng kỹ thuật và điều nay sẽ đo BS chuyên khoa hướng dẫn.
- Hỏi : Phòng ngừa bệnh gai cột sống bằng cách nào thưa BS ?
- Đáp : Chú ý luôn giữ cho lưng thẳng, tránh ngồi hoặc đứng quá lâu khi làm việc, tránh khom lưng, khuân vác hay nhấc vật nặng….để không gây áp lực lên cột sống. Ngoài ra, cần chú ý tránh loãng xương, đặc biệt là ở người cao tuổi và phụ nữ mãn kinh bằng cách ăn uống đầy đủ, nhất là các thực phẩm giầu canxi, tập thể dục, thể thao hợp lý và đều đặn.
- Hỏi : Thưa BS, có thể chữa khỏi hoàn toàn bệnh gai cột sống không ?
- Đáp : Như đã nói, gai cột sống là một quá trình lão hoá tự nhiên theo thời gian, tuổi tác, do đó rất khó tránh khỏi. Tương tự như thoái hóa khớp, thoái hóa đốt sống cổ, viêm khớp...hiện không có phương pháp nào chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, nhiều người có gai cột sống nhưng hoàn toàn không đau và khoẻ mạnh. Nguyên nhân là do họ biết cách giữ cho cột sống khoẻ, không thực hiện các động tác gây đau như cúi, khom, đứng ngồi lâu..
