Các yếu tố gây tăng nguy cơ thoái hóa ở khớp
Ở các bài trước mình chia sẻ có nhắc đến bệnh thoái hóa khớp, và mình có nêu nhiều biện pháp chữa và phòng tránh thoái hóa khớp nhưng chưa nêu một cách rõ ràng về bệnh thoái hoái khớp là gì? và nguyên nhân do đâu mà mắc bệnh? Bài này mình xin chia sẻ rõ hơn về căn bệnh thoái hoái khớp để các bạn có thể nắm được và tìm cách phòng tránh thích hợp.
THOÁI HÓA KHỚP LÀ GÌ?
Rất nhiều người bị viêm khớp - cả đàn ông lẫn phụ nữ, người già và thậm chí là trẻ em. Có hơn 200 dạng viêm khớp khác nhau và dạng thường gặp nhất là thoai hoa khop.
Thoái hóa khớp: một bệnh lý thoái hóa ở khớp
Thoái hóa khớp là một bệnh lý thoái hóa ở khớp do những bệnh nhân bị bệnh lý này sẽ suy giảm chức năng của khớp theo thời gian. Thoái hóa khớp bắt đầu với sự phát hủy - hay thoái hóa - các khớp giữa các xương trong cơ thể. Những mô đàn hồi, hay còn gọi là sụn, giúp tạo một lớp đệm giữa 2 xương khi chúng tiếp xúc với nhau, giúp chúng khỏi ma sát vào nhau khi chúng ta cử động. Sụn, cũng giống như các bộ phận giảm shock khác, sẽ mòn đi theo thời gian và do việc sử dụng khớp, và khi chuyện này xảy ra, mô đệm bảo vệ giữa các xương sẽ giảm xuống. Trong bệnh lý thoái hóa khớp, điều này sẽ làm cho phần xương bên dưới sụn trở nên dày lên và phát triển rộng ra ngoài tạo nên các mẩu xương nhọn được gọi là gai xương.
Những cái gai xương này phát triển gần các đầu của xương của các khớp bị ảnh hưởng và có thể gây đau hoặc tê bì.1
Nếu bệnh lý thoái hóa khớp nặng dần lên, phần sụn có thể vỡ ra khỏi xương, và lúc này các xương sẽ bắt đầu cọ xát vào nhau. Từ đó các dây chằng sẽ trở nên giãn ra và yếu dần.1
Trong khi những dạng viêm khớp khác có thể ảnh hưởng tới những phần khác của cơ thể, ví dụ như da, thì bệnh lý thoái hóa khớp chỉ đơn thuần ảnh hưởng tới các khớp và có thể ảnh hưởng tới nhiều khớp khác nhau, ví dụ như khớp bàn tay, khớp gối và khớp háng.5
Một trong những kết quả trực tiếp của tình trạng thoái hóa khớp là đau khớp gối. Cơn đau do thoái hóa khớp có thể nhẹ hay nặng, và có thể nặng lên khi vận động khớp, hoặc vào cuối ngày. Thoái hóa khớp có thể làm giới hạn khả năng vận động và tính linh hoạt của khớp,5 làm cho khớp bị ảnh hưởng không thể di chuyển dễ dàng hoặc hạn chế khả năng cử động. Trong một số trường hợp nặng, thoái hóa khớp thậm chí có thể dẫn đến tàn tật.
Các yếu tố tăng nguy cơ thoái hóa khớp
Tuổi là một trong những yếu tố tăng nguy cơ thoái hóa khớp. Các bệnh nhân bị thoái hóa khớp thường biểu hiện triệu chứng khi gần 50 tuổi, kéo dài cho tới già.Ở nước Anh, có khoảng 8 trong số 10 người trên 50 tuổi bị bệnh lý này.5
Gia đình có tiền sử bị thoái hóa khớp và tình trạng thừa cân cũng làm cho bạn tăng nguy cơ bị thoái hóa khớp. Hơn nữa, các thương tổn ở vùng khớp hoặc gãy xương ảnh hưởng vào khớp cũng có thể dẫn đến thoái hóa khớp ở thời gian sau này của cuộc đời, cũng như việc sử dụng khớp quá mức trong thời gian dài, ví dụ như khuỷu tay ở những người chơi tennis. Thêm vào đó, thoái hóa khớp thường gặp và nặng hơn ở phụ nữ, đặc biệt là ở khớp gối và bàn tay.
Một vài bệnh lý khác cũng có thể góp phần gây ra thoái hóa khớp. Bao gồm các rối loạn về đông máu ví dụ như bệnh lý hemophilia, hoặc những bệnh lý ảnh hưởng đến lượng máu cung cấp cho khớp, hoặc những dạng khác của viêm khớp như viem khop dang thap ....
Phòng ngừa thoái hóa khớp
Không phải lúc nào cũng có thể phòng ngừa được thoái hóa khớp, vì có rất nhiều các yếu tố gây ra nó. Tuy nhiên, các tổn thương ở một khớp nào đó sẽ làm tăng nguy cơ bị thoái hóa tại khớp đó về sau. Để làm giảm nguy cơ này, bạn nên cẩn thận không nên sử dụng quá mức một khớp đã bị đau hoặc bị tổn thương, và tránh các vận động khớp quá mức và lặp đi lặp lại.
Một yếu tố khác có thể góp phần làm thoái hóa khớp tiến triển đó là tình trạng thừa cân hoặc béo phì.Việc thừa cân sẽ tạo thêm các áp lực lên khớp, đặc biệt là khớp gối và khớp háng. Điều này có nghĩa là nếu như ta duy trì một trọng lượng cơ thể vừa phải có thể làm giảm được tình trạng đau khớp hiện hữu và ngăn ngừa hoặc hạn chế tiến triển của thoái hóa khớp.
Khi tình trạng thoái hóa khớp ở mức độ nhẹ và vừa được quan tâm, các vấn đề điều trị bao gồm việc sử dụng các thuốc giảm đau không qua kê đơn và liệu pháp nhiệt để giảm đau. Các phác đồ điều trị trên thế giới đều khuyến nghị việc sử dụng paracetamol như là thuốc giảm đau đầu tay trong điều trị thoái hóa khớp. Nếu bạn bị các triệu chứng đau khớp kéo dài, hãy đến gặp bác sĩ. Các bác sĩ cũng có thể kê các thuốc khác để điều trị các triệu chứng của thoái hóa khớp. Các liệu pháp vật lý trị liệu, bao gồm một số các bài tập để tăng cường sức mạnh, năng vận động, giảm cân và duy trì tinh thần lạc quan cũng là cách giúp điều trị thoái hóa khớp.
Bạn có thể tìm hiểu thêm các cách điều trị tình trạng đau khớp và các bài tập giúp tăng cường sức mạnh của khớp ở các bài viết “Các bài tập thể dục giúp tăng cường sức mạnh cho các khớp của bạn", "Các lời khuyên trong điều trị thoái hóa khớp gối và đau khớp".
