Nguyên nhân và cách điều trị vô sinh thứ phát
Nguyên nhân và cách điều trị vô sinh thứ phát
Bệnh vô sinh hiếm muộn đang ngày càng gia tăng, có 2 trường hợp vô sinh là vô sinh nguyên phát và vô sinh thứ phát. Vô sinh nguyên phát là do những biến chứng, dị tật hay những bệnh bẩm sinh khiến họ không thể có con. Còn vô sinh thứ phát là do những nguyên nhân bên ngoài tác động, làm mất khả năng sinh nở của họ. Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu về những nguyên nhân gây ra bệnh vô sinh thứ phát cũng như những cách điều trị hiện hay.
Mắc một số viêm nhiễm phần phụ, vệ sinh không đúng cách, từng nạo hút thai hay lối sống không lành mạnh đều có thể dẫn đễn vô sinh thứ phát.
Theo số liệu thống kê tại Việt Nam năm 2013, tỷ lệ vô sinh toàn quốc là khoảng 13%, tỷ lệ vô sinh thứ phát cũng đang có dấu hiệu gia tăng nhanh chóng, . Tại các phòng khám, bệnh viện sản phụ khoa, chúng ta có thể thấy nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng vô sinh thứ phát.
Chị Lê Kim Dung (26 tuổi, Yên Sở, Hà Nội) đã quyết định đi đặt vòng sau khi sinh bé đầu. Nguyên do trong quá trình mang thai chị bị nghén nặng suốt 9 tháng 10 ngày, sức khỏe yếu, không ăn được liên tục phải truyền nước, bé lại bị sinh non vô cùng vất vả nên hai vợ chồng chị quyết định chỉ có một đứa con.
Hơn ba năm sau sinh con, cơ thể dần hồi phục, em bé đáng yêu, chị Dung lại mong muốn sinh thêm được đứa con nữa. Nhưng đã đi chữa nhiều nơi vợ chồng chị vẫn không thể có con.
Trường hợp của chị Nguyễn Thị Hữu (34 tuổi, Sóc Sơn, Hà Nội) đến cũng là một ví dụ điển hình. Chị tâm sự hai năm sau khi sinh bé gái đầu lòng, vợ chồng chị lên kế hoạch sinh bé thứ hai nhưng không may bị sảy . Hai vợ chồng chị "thả" đến 8 năm mà “tin vui” mãi vẫn chưa đến. Hai vợ chồng đã đi khám và sử dụng thuốc chữa vô sinh ở nhiều nơi và được bác sĩ điều trị cho biết chị bị viêm tắc ống dẫn trứng nên không thể thụ thai.
Theo Ths. Bác sĩ Hồ Mạnh Tường, Tổng thư ký Hội tiết sinh sản và vô sinh Hồ Chí Minh các trường hợp trên không phải là hiếm gặp. Những trường hợp như vậy gọi là vô sinh thứ phát. Theo định nghĩa y khoa, vô sinh thứ phát là những trường hợp đã từng có thai ít nhất một lần (những lần có thai này có thể bị sảy) nay muốn sinh đẻ nữa nhưng không thể thụ thai.
Hiện tượng vô sinh thứ phát dễ xảy ra với nhiều phụ nữ, phần lớn rơi vào trường hợp chị em bị viêm nhiễm phần phụ sau khi nạo, hút thai hoặc không biết cách vệ sinh phần phụ, sảy thai hoặc thai ngoài tử cung. Những tác động này sẽ làm thay đổi cấu trúc bình thường của tử cung và ống dẫn trứng như dính buồng tử cung hoặc tắc ống dẫn trứng. Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân khác như: Dị dạng tử cung, u xơ tử cung...
Điều đáng lo ngại là hiện tượng vô sinh thứ phát còn có thể xảy ra cả với nam giới, khi số lượng tới điều trị vô sinh nam thứ phát ngày càng nhiều. Nguyên nhân do ăn uống không khoa học, sinh hoạt không điều độ, hút thuốc lá, lạm dụng bia rượu… làm suy giảm chất lượng tinh trùng.
"Để tránh tình trạng vô sinh thứ phát, ngoài việc cân nhắc về tuổi tác của người mẹ để có thai, điều kiện kinh tế gia đình, các cặp vợ chồng không nên kéo dài khoảng cách giữa hai lần sinh con, thời gian lý tưởng là từ 3-5 năm và tốt nhất trước 35 tuổi.
Còn với những phụ nữ sau 35 tuổi dù đã từng sinh con, cố gắng có thai mà vẫn không mang thai được thì cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa về vô sinh, hiếm muộn để thăm khám, chuẩn đoán và áp dụng các phương pháp cũng như thuốc chữa bệnh hiếm muộn, vô sinh sớm. Với những trường hợp vợ hoặc chồng mắc bệnh nan y, cần phải điều trị lâu dài và có khả năng ảnh hưởng đến việc thụ thai, bạn có thể nhờ biện pháp lưu giữ tinh trùng để có thể sử dụng khi cần. Chữa trị càng sớm cơ hội có thai càng cao” - Bác sĩ Tường nhấn mạnh.
Hiện nay, với y học hiện đại, việc điều trị vô sinh thứ phát không quá khó. Điều quan trọng là các cặp vợ chồng cần nhận biết và đi khám sớm. Tuỳ vào tình trạng sức khoẻ, tuổi tác của mỗi cặp vợ chồng, bác sĩ sẽ đưa ra hướng điều trị phù hợp để họ có cơ hội sinh thêm con. Hiện đã có những kỹ thuật điều trị đơn giản có thể thực hiện giúp phụ nữ bị vô sinh thứ phát điều trị như:
- Phương pháp IUI (phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung) hay còn gọi là thụ tinh nhân tạo chỉ áp dụng cho những trường hợp bị bệnh nhẹ và phát hiện. Tỉ lệ thành công trung bình khoảng 10-15%.
- Đối với những trường hợp người phụ nữ bị tắc nghẽn vòi trứng, nếu không được phải tiến hành thụ tinh ống nghiệm (TTTON) trong đó có 2 phương pháp được áp dụng nhiều nhất trong chữa bệnh hiếm muộn, vô sinh là IVF và ICSI là kỹ thuật TTTON cổ điển, áp dụng cho các trường hợp tinh trùng tốt. Nhiều tinh trùng còn được cấy chung với trứng và tinh trùng tự di chuyển vào trứng. Tại Bệnh viện phụ sản Trung ương, hiện nay phương pháp này được thực hiện khá thành công. ICSI là kỹ thuật TTTON mà trong đó 1 tinh trùng được tiêm thẳng vào trứng. Tỷ lệ thành công thường là 35%.
- PESA – ICSI là kỹ thuật tương tự như ICSI nhưng áp dụng cho trường hợp người chồng không có tinh trùng do tắc nghẽn đường dẫn tinh trùng. Tinh trùng được chọc hút ở nơi bị tắc nghẽn sau đó được bơm thẳng vào trứng. Hiện nay tỷ lệ thành công trung bình trên thế giới là 30-35%.
